Elektrik Tellerine Oturan Kuşlar Neden Çarpılmaz?

Baharda kuşlar geri döndüklerinde, tüneyecek yer ararlar. Sinekkuşundan serçeye ve akbabaya kadar her büyüklükteki kuş, teller veya direkler olmak üzere dinlenmek için uygun bir yer ararlar. Neden mi? Yerden çok yüksekte olunca, küçük kuşlar kedi gibi tehlikeli hayvanlara karşı kendilerini güvende hisseder. Kırmızı kuyruklu şahin gibi yırtıcı kuşlar ise avlamak üzere iyi bir görüş açısı verdiği için uzun direklere tünerler.

Neyse ki çoğu kuş tellere veya direklere tüneme alışkanlıkları yüzünden hiç yaralanmamıştır. Bir serçe elektrik akımı olan bir tele tünediği zaman, fırçalarken saçınıza yüklenen elektrik kadar elektriklenir. Ancak tel ve kuş aynı elektrik potansiyelinde olduğundan, akım hiçbir zaman kuşun vücudundan içine girmez.

Peki, Tellerdeki Elektrik Neden Kuşun İçinden Geçmez?

Elektrik akımı, bakır veya alüminyum gibi iletken görevi görebilen bir maddede, bir atomdan diğerine atlayan elektron hareketidir. Yerçekimin etkisiyle, bir dağdan aşağı akıp altındaki nehre karışan su gibi, elektronlar da yüksek elektriksel potansiyele sahip alandan düşük potansiyele sahip bir alana geçer.

Akımı taşıyan alüminyum telle kıyaslandığında, kuşun vücudu zayıf bir iletkendir. Dolayısıyla elektronlar geçerken, kuşun vücudundan dolanmak yerine, en az direnç gösteren yolu tercih ederek tel üzerinden geçmeye devam eder. Daha önemlisi elektronlar yüksek potansiyel alanından düşük potansiyel alanına geçer, oysaki tünemiş kuşun ayakları, üzerinde durduğu telle aynı potansiyeldedir. Sonuç olarak akım, dinlenen serçeyi es geçer.

Küçük kuşlar tünedikleri yüksek gerilimli yerlerde genellikle güvende olur. Bununla birlikte, bir kuş elektrik akımı olan bir tel üzerinde dururken, bacağı veya kanadıyla bir ikincisine dokunursa çarpılabilir.

Kuş kendini elektrik devresinin bir parçası haline getirdiği için akım bu ke yeni ve dah akışa olan yolu seçerek kuşun vücuduna girecektir.

Telleri taşıyan elektrik direğinin bir ucu yere gömülüdür. Dolayısıyla bir kuş direğe tüneyip tele dokunursa ( veya tam tersi ) akım, yüksek potansiyele sahip telden kuş yoluyla düşük potansiyele sahip yere geçer.

Büyük av kuşlarının, geniş kanatlarıyla, elektrik akımı olan tüneklerde ölme riski daha yüksektir. Birleşik Devletler’in batı yakasının geniş ovaları ve çöllerinde, elektrik direkleri ve trafolardan başka yüksek tünekler pek bulunmaz. Kaya kartalı gibi yırtıcı kuşlar, havadan yere süzülmeden önce avlarını gözetlemek için bu direkleri kullanır.

2,7 m’den fazla kanat açıklığıyla Kaliforniya akbabası bir direğe tünerken, elektrik teliyle trafoya aynı anda dokunduğu için kolayca çarpılabilir. Devasa kanatları aynı anda iki tele birden de dokunabilir ve yazık ki her yıl binlerce yırtıcı kuş elektrik telleri yüzünden yaşamını kaybeder.

Bazı elektrik şirketleri, iletken teller arasındaki mesafeyi iyice genişletip metal kısımları izole ederek ve telleri direk tepelerinden daha yukarıya çekerek, büyük kuşları korumak için önlemler almıştır. Bazen direkler üzerine konan tünek korumalıklarıyla yırtıcı ve diğer büyük kuşların tehlikeli noktalara konması önlenmeye çalışılır.