Gebelik Nedir, Nasıl Teşhis Edilir ?

Gebelik Nedir?

Gebelik, döllenmiş yumurtanın rahime yerleşmesi ve orada gelişme sürecidir. Gebelik, kadının yumurtlama döneminde, sperm ile yumurtanın birleşmesi sonucu oluşur. Döllenmiş yumurta, fallop tüpünden rahime doğru ilerler ve rahim duvarına tutunur. Bu tutunma işlemine “implantasyon” adı verilir.

Gebelik Nasıl Teşhis Edilir?

Gebelik teşhisi için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları bağışıklık yoluyla gebelik testleri ve ultrasonografidir.

Bağışıklık Yoluyla Gebelik Testleri

Gebelik teşhisi için kullanılan en yaygın yöntemlerden biri de bağışıklık yoluyla gebelik testleridir. Bu testler, idrar veya kandaki insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonunu tespit ederek gebelik teşhisi koyar. hCG hormonu, gebeliğin erken dönemlerinde rahim tarafından salgılanır.

Bağışıklık yoluyla gebelik testleri, evde veya hastanede yapılabilir. Evde yapılan gebelik testleri, idrardaki hCG hormonunu tespit eder. Hastanede yapılan gebelik testleri ise hem idrar hem de kandaki hCG hormonunu tespit edebilir.

Bağışıklık yoluyla gebelik teşhisi su esasa dayanır;

İnsan koryonundan alınan gonadotrofin hormonu, bazı şartlar altında hayvana enjekte edildiği zaman hayvan kanında antigonadotrofinik antigotların oluşması şeklinde bir bağışıklık tepkimesi doğurur. Bu antiserumda insan gonadrotfofinini çökeltme niteliği vardır. Bunun için pratikte iki yöntem kullanılır.

Mc. Kean yönteminde, önce gebe kadının sidiği beyaz tavşanlara enjekte edilerek antiserum hazırlanır. Sonra bu yöntemle elde edilen antiserum muayene edilecek sidiğe karıştırılır. Sidikte gonadotrofin varsa çökelti meydana gelir. Kadın gebe değilse sidik duru kalır.

Batıda daha çok kullanılan Wide ve Gamzeli yöntemi se daha değişik bir temele dayanır.

Bu yöntemdeki amaç, antijenleri taşıyan alyuvarların antikorlar yüzünden birbirine yapışma tepkimesini ortadan kaldırmaktır. Gebeliğin bu yöntemle bağışıklık yoluyla teşhisi kolay ve çabuk yapılabildiği gibi, uzaman personele de ihtiyaç göstermez. Örneğin, kurbağa testinde olduğu gibi bu yöntem, biyolojik tepkimelere göre daha sağlam ve daha kesin sonuç verir. Bu yüzden gebeliğin erken teşhisi için mükemmel olarak her zaman bu yöntem kullanılmaktadır.

Ultrasonografi

Ultrasonografi, ses dalgaları kullanarak vücuttaki organların görüntülenmesini sağlayan bir yöntemdir. Ultrasonografi ile gebelik, gebeliğin 5. haftasından itibaren teşhis edilebilir.

Ultrasonografi, gebeliğin 5. haftasından itibaren gebelik kesesi ve embriyonu görüntülemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, hamile kadının karnına veya vajinasına ultrason probu yerleştirilir. Ultrason probu, ses dalgaları üreterek ve bu dalgaların vücuttan yansımasını kaydederek, gebelik kesesi ve embriyonun görüntülerini oluşturur.

Ultrosonik muayene ile bebeğin büyüyüp büyümediğinden, parmağını ağzına koyup koymadığına, kız mı erkek mi olacağına kadar her şeyi  belirlemektedir. Rahim sıvısından ceninin vücut yapısının normal olup olmadığı, hatta zekaca özürlü olup olmadığı anlaşılmaktadır.

Rizikolu Hamilelikler Nasıl Kontrol Edilir?

Rizikolu hamilelik, anne veya bebek için yüksek risk taşıyan hamileliktir. Riskli hamileliklerde, gebelik daha yakından takip edilir ve gerekli önlemler alınır.

Rizikolu hamilelikler giderek mükemmelleşen metotlarla kontrol altında tutulmaktadır.  Günümüz tıp biliminde doktorlar doğumla ilgili rizikoları gerek anne, gerekse bebek için en alt düzeye indirme olanağına sahiptirler. Tıbbın hiçbir dalında, belki de doğum öncesi teşhis alanında olduğu kadar önemli ilerlemeler sağlanamamıştır.

Olanaklar o kadar ilerlemiştir ki, bazı ülkelerde gözetim altındaki anne kendi evinde normal yaşamını sürdürürken, bebeğin kalp atışlarını hastanedeki doktora telefonla dinletme olanağına sahiptir. Bu atışlar hastanede bulunan özel doğum aygıtının yazma sistemine kaydedilmektedir. Eğer anormal bir durum olursa, anne hemen kliniğe nakledilir.

Bundan başka doğmuş bebeğin kanda biriken oksijen miktarına göre, sağlık durumu saptamak mümkündür. Eskiden bunu anlayabilmek için, ana karnındaki bebeğin bir damla kanı gerekirdi. Şimdi  bu teşhis kansız olarak gerçekleştirilebilmektedir. Hamile kadının karnı üzerine yerleştirilen iki algılayıcı aygıt, ana rahmindeki çocuğa lazer ışını göndermekte ve böylece karnındaki oksijen miktarının ölçülmesi sağlanmaktadır.

Rizikolu hamileliklerde kullanılan bazı yöntemler şunlardır:

• Gebelik testleri: Gebelik testleri, gebeliğin erken teşhisine ve gebeliğin normal seyrini izlemeye yardımcı olur.
• Ultrasonografi: Ultrasonografi, gebelik kesesi, embriyo ve plasentanın gelişimini izlemeye yardımcı olur.
• Kan testleri: Kan testleri, anne ve bebekte herhangi bir sağlık sorununun olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.

Ek Bilgiler

• Gebeliğin ilk 4 haftası, gebeliğin embriyonik dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemde, embriyo hızlı bir şekilde gelişir ve temel organları oluşur.
• Gebeliğin 5. haftasından itibaren, gebelik kesesi ve embriyo ultrasonografi ile görülebilir.
• Gebeliğin 8. haftasından itibaren, kalp atışı ultrasonografi ile duyulabilir.
• Gebelik, yaklaşık 40 hafta sürer.

Gebelik Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

• Sağlıklı beslenme: Hamilelik döneminde, anne adayının sağlıklı beslenmesi çok önemlidir. Bu dönemde, anne adayının günlük kalori ihtiyacı artar. Bu nedenle, anne adayının yeterli ve dengeli beslenmesi gerekir. Hamilelik döneminde, anne adayının mutlaka demir, folik asit, kalsiyum ve D vitamini gibi vitamin ve mineralleri alması gerekir.
• Düzenli egzersiz: Hamilelik döneminde, anne adayının düzenli egzersiz yapması da önemlidir. Egzersiz, anne adayının fiziksel ve ruhsal sağlığını korumasına yardımcı olur. Ancak, hamilelik döneminde yapılacak egzersizlerin mutlaka doktor tarafından kontrol edilmesi gerekir.
• Sağlıklı uyku: Hamilelik döneminde, anne adayının kaliteli ve yeterli uyku alması gerekir. Uyku, anne adayının fiziksel ve ruhsal sağlığını korumasına yardımcı olur.
• Stresi azaltmak: Hamilelik döneminde, anne adayının stresi azaltması gerekir. Stres, anne adayının fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Stresi azaltmak için, anne adayının rahatlatıcı aktiviteler yapması, düzenli egzersiz yapması ve yeterli uyku alması gerekir.
• Düzenli doktor kontrolleri: Hamilelik döneminde, anne adayının düzenli doktor kontrollerine gitmesi gerekir. Bu kontroller, anne adayının ve bebeğinin sağlığını yakından takip etmek için önemlidir.

Riskli Hamileliklerde Alınması Gereken Önlemler

Riskli hamileliklerde alınması gereken önlemler şunlardır:

• Düzenli doktor kontrolleri: Riskli hamileliklerde, anne adayının daha sık doktor kontrolüne gitmesi gerekir. Bu kontroller, anne adayının ve bebeğinin sağlığını yakından takip etmek için önemlidir.
• İlaç kullanımı: Riskli hamileliklerde, anne adayının bazı ilaçlara ihtiyacı olabilir. Bu ilaçlar, anne adayının veya bebeğinin sağlığını korumak için kullanılır. Ancak, riskli hamileliklerde ilaç kullanımı mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır.
• Diğer tedaviler: Riskli hamileliklerde, anne adayının bazı tedavilere ihtiyacı olabilir. Bu tedaviler, anne adayının veya bebeğinin sağlığını korumak için kullanılır. Ancak, riskli hamileliklerde tedaviler mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır.

Riskli Hamilelik Türleri

Riskli hamilelik türleri şunlardır:

• Yaş: 18 yaşından küçük veya 35 yaşından büyük gebelikler riskli hamilelik olarak kabul edilir.
• Sağlık sorunları: Anne adayında veya babada herhangi bir sağlık sorunu varsa, bu da hamileliği riskli hale getirebilir. Örneğin, diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı, böbrek hastalığı gibi sağlık sorunları olan anne adaylarında riskli hamilelik daha sık görülür.
• Önceki gebeliklerde yaşanan sorunlar: Önceki gebeliklerde düşük, erken doğum, ölü doğum, anomalili doğum gibi sorunlar yaşanmışsa, bu da sonraki gebeliği riskli hale getirebilir.
• Çoklu gebelik: İkiz, üçüz veya daha fazla bebek bekleyen anne adaylarında riskli hamilelik daha sık görülür.

Sonuç olarak, gebelik hem anne hem de bebek için çok önemli bir dönemdir. Bu dönemde, anne adayının hem kendi sağlığı hem de bebeğinin sağlığı için dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Riskli hamileliklerde ise, anne adayının ve bebeğinin sağlığı için daha fazla dikkatli olunması ve gerekli önlemlerin alınması gerekir.